اسهال

اسهال (به انگلیسی: Diarrhea) بیماری است که در آن فرد بیمار دست کم پنج بار در روز دفع مدفوع روان یا مایع (با قوام شل) دارد. این حالت می‌تواند تا آخر عمر به طول بینجامد و موجب کم‌بود ویتامین d می‌شود که در پی از دست دادن مایعات رخ می‌دهد. نشانه‌های کم‌آبی معمولاً با از بین رفتن کشش طبیعی پوست و تغییر در شخصیت آغاز می‌شود. این وضعیت می‌تواند پیشروی کند و در حالات حادتر منجر به کاهش احساس، رنگ‌پریدگی، ضربان سریع قلب، و کاهش در پاسخگویی و هوشیاری شود. ولی مدفوع روان اما بدون آب در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند می‌تواند طبیعی باشد.

• علل بیماری:

اصلی‌ترین علت اسهال، عفونت روده‌ها است. عفونت روده ممکن است در پی ابتلا به یکی از این موارد به وجود بیاید: ویروس، باکتری، انگل یا وضعیتی که به عنوان اسهال و استفراغ شناخته می‌شود. این آلودگی‌ها معمولاً از طریق غذا یا آبی حاصل می‌شوند که آلوده به مدفوع شده‌اند یا مستقیماً از فردی منتقل می‌شوند که به این بیماری آلوده شده‌است. این بیماری را می‌توان به سه دسته تقسیم‌بندی کرد: اسهال آبکی کوتاه مدت، اسهال خونی کوتاه مدت، و اگر به مدت بیش از دو هفته ادامه یابد، به عنوان اسهال پایدار شناخته می‌شود. اسهال آبکی کوتاه مدت می‌تواند در پی آلودگی به وبا باشد. اسهال خونی کوتاه مدت وضعیتی است که به عنوان دیسانتری هم شناخته می‌شود.شماری از عوامل غیر عفونی نیز ممکن است منجر به اسهال بشوند. این عوامل شامل این موارد هستند: پرکاری تیروئید، عدم تحمل لاکتوز، بیماری‌های التهابی روده، مصرف برخی داروها، سندروم روده تحریک‌پذیر و یک سری عوامل دیگر. در بیشتر موارد، برای شناخت عامل اصلی به کشت مدفوع نیازی نیست.

• پیشگیری و درمان:

راه‌های پیشگیری از اسهال عفونی شامل این موارد است: رعایت بهداشت، آب آشامیدنی پاک، و شستن دست‌ها. شیردهی به مدت حداقل شش ماه نیز پیشنهاد می‌شود، چرا که به عنوان واکسیناسیون روتاویروس عمل می‌کند. محلول سرم خوراکی (ORS) که همان آب آشامیدنی به همراه مقدار متعادلی از نمک و شکر است نوعی درمان است که معمولاً در پیش گرفته می‌شود. قرص‌های روی نیز پیشنهاد می‌شوند. تخمین زده می‌شود که این درمان‌ها حدود ۵۰ میلیون کودک را طی ۲۵ سال اخیر نجات داده باشد. وقتی که افراد دچار اسهال می‌شوند، پیشنهاد می‌شود که به خوردن غذای سالم ادامه دهند و کودکان نیز به خوردن شیر مادر. اگر ORSهای تجاری در دسترس نباشد، محلول‌های خانگی نیز می‌توانند استفاده شوند. در کسانی که به صورت شدید آب از دست داده‌اند، تزریق وریدی نیز ممکن است ضروری باشند. اما بیشتر موارد را می‌توان به خوبی با مایعات دهانی برطرف کرد. آنتی‌بیوتیک‌ها نیز ممکن است در موارد اندکی پیشنهاد شوند که البته به ندرت استفاده می‌شود. آنتی‌بیوتیک ممکن است برای این افراد تجویز شود: کسانی که اسهال خونی و تب بالایی دارند، کسانی که به اسهال پس از مسافرت دچار شده‌اند، و کسانی که در مدفوعشان باکتری‌ها یا انگل‌های خاصی رشد می‌کند. لوپرامید ممکن است دفعات اجابت مزاج را کاهش دهد اما برای کسانی که به نوع حاد بیماری دچارند توصیه نمی‌شود.

التهاب روده بزرگ

در پزشکی، به تورم و التهابی که در بخش‌های گوناگون رودهٔ بزرگ (پس‌روده، راست‌روده، و کورروده) پدید می‌آید التهاب رودهٔ بزرگ یا کولیتیس (به انگلیسی: Colitis) گفته می‌شود.

• علائم و نشانه ها:

علائم و نشانه های کولیت کاملاً متغیر است و به علت کولیت داده شده و عواملی که سیر و شدت آن را تغییر می دهد، بستگی دارد.
علائم شایع کولیت ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد و حساسیت خفیف تا شدید شکمی (بسته به مرحله بیماری)، اسهال هموراژیک مداوم همراه با وجود یا عدم وجود چرک در مدفوع، بی اختیاری مدفوع، نفخ شکم، خستگی، کاهش اشتها و وزن غیر قابل توضیح. ضرر.
علائم شدیدتر ممکن است شامل: تنگی نفس، ضربان قلب سریع یا نامنظم و تب باشد.
سایر علائم غیر اختصاصی کمتر شایع یا نادر که ممکن است همراه با کولیت باشد عبارتند از: آرتریت، زخم های دهان، پوست دردناک، قرمز و متورم و سوزش، چشم های خون آلود.
علائم مشاهده شده در کولونوسکوپی عبارتند از: اریتم مخاطی کولون (قرمزی سطح داخلی کولون)، زخم و خونریزی.

• درمان:

درمان این بیماری می تواند شامل داروهایی مانند استروئیدها و تغییرات رژیم غذایی باشد. در برخی موارد، بستری شدن در بیمارستان و جراحی ممکن است مورد نیاز باشد.
علاوه بر این، چندین مطالعه اخیراً رابطه قابل توجهی بین کولیت و آلرژی به لبنیات (از جمله: شیر گاو، UHT شیر گاو و کازئین) پیدا کرده اند، که نشان می دهد برخی از بیماران ممکن است از رژیم غذایی حذف سود ببرند.
اصلاح میکروبیوم
استفاده از مکمل های پروبیوتیک خوراکی برای اصلاح ترکیب و رفتار میکروبیوم به عنوان یک درمان ممکن برای القا و حفظ بهبودی در افراد مبتلا به بیماری کرون و کولیت اولسراتیو در نظر گرفته شده است. یک بررسی کاکرین در سال 2020 شواهد واضحی از بهبود احتمال بهبودی یا عوارض جانبی کمتر در افراد مبتلا به بیماری کرون، به دنبال درمان پروبیوتیک پیدا نکرد.

برای کولیت اولسراتیو، شواهدی با قطعیت پایین وجود دارد که مکمل‌های پروبیوتیک ممکن است احتمال بهبودی بالینی را افزایش دهند. افرادی که پروبیوتیک دریافت می کردند، 73 درصد بیشتر احتمال داشت که بهبودی بیماری را تجربه کنند و بیش از 2 برابر بیشتر از افرادی که دارونما دریافت می کردند، بهبود علائم را گزارش کردند، بدون اینکه تفاوت واضحی در عوارض جانبی جزئی یا جدی وجود نداشت. اگر چه زمانی که مکمل‌های پروبیوتیک با 5 آمینوسالیسیلیک اسید به‌عنوان یک درمان تک‌درمانی مقایسه شدند، شواهد واضحی مبنی بر بهبودی بیشتر وجود نداشت، اما اگر پروبیوتیک‌ها در ترکیب با 5 آمینوسالیسیلیک اسید استفاده شوند، احتمال بهبودی 22 درصد بیشتر بود. در حالی که در افرادی که قبلاً در حال بهبودی هستند، مشخص نیست که آیا پروبیوتیک‌ها به پیشگیری از عود در آینده کمک می‌کنند، چه به صورت تک‌تراپی یا درمان ترکیبی.

انسداد روده

انسداد روده یا ایلئوس (به انگلیسی: Ileus) ایلئوس اختلال در توانایی حرکتی طبیعی روده است. این اختلال می‌تواند ناشی از فقدان پریستالسی یا انسداد مکانیکی باشد. توقف جریان رو به جلو و پیشروی محتویات روده بخاطر انسدادهای مختلف می‌تواند در هر سنی، از نوزادی تا سالخوردگی، رخ دهد. این بیماری ممکن است خطر مرگ را به همراه داشته باشد و درمان سریع آن و پرهیز از خوردن یا تغذیه ملایم، در صورت ابتلا، اهمیت بسیاری دارد و درمان معمول آن شامل دارودرمانی و در صورت عدم پاسخ، عمل جراحی است. انسداد هر نقطه‌ای در هر مکانی از روده امکان‌پذیر است، چه روده بزرگ و چه روده باریک. علائم بالینی عموماً بر اساس مکان بسته شدن روده متفاوت هستند. نشانه‌های آن معمولاً شامل حالت تهوع و استفراغ، دل‌درد کولیکی و عدم توانایی دفع باد روده یا مدفوع است. انسداد روده بیشتر به خاطر چسبندگی‌های داخل شکم، درهم‌روی روده، غده‌های روده، فتق روده (ورود روده به یک محل سست یا پارگی در دیوارهٔ شکم)، گره خوردن یا چرخیدن روده و در کمتر مواردی کرم‌های انگلی روده، آبسه (دمل)های داخل شکمی، سنگ کیسه صفرا یا اجسام خارجی باشد. همچنین در سال ۲۰۲۳، سازمان غذا و داروی ایالات متحده ایلئوس گوارشی را به عنوان یک اثر نامطلوب داروی سماگلوتاید، با فراوانی و رابطه علی ناشناخته گزارش کرد.

انسداد روده در یک نوزاد تازه متولد شده نشان از اختلال در زمان رشد و نمو جنینی دارد و به صورت مادرزادی ایجاد شده‌است. در بزرگسالان زمانی که بیماری با انسداد روده مراجعه می‌کند ابتدا باید انسداد از نظر بروز آن در روده بزرگ یا باریک مورد بررسی قرار گیرد. از جمله دلایل انسداد در روده بزرگ، پیچ خوردگی روده است و گاهی تومورها و ضایعاتی از جمله پولیپ‌ها و تومورهای روده، ساختار لوله‌ای آن را مسدود می‌کنند. در روده باریک نیز ممکن است پیچ‌خوردگی روده به دور خودش ایجاد شود و گاهی به دلیل ایجاد ضخامت در قسمتی از روده، خود روده به درون خود فرورفته و انسداد ایجاد می‌کند. از طرف دیگر ضایعات بدخیم و تومورهای خوش‌خیم ممکن است در روده باریک دیده شوند. علایم انسداد روده بستگی به اینکه انسداد در کدام قسمت دستگاه گوارشی رخ می‌دهد متفاوت است. اگر انسداد در روده بزرگ ایجاد شود ممکن است به دلیل تجمع گاز و مواد ترشحی در درون روده‌ها اتساع شکم (بزرگی شکم) شود.

• علائم و نشانه ها:

برای نمونه زمانی که قسمت‌های ابتدایی روده شامل دوازدهه دچار انسداد شود علایمی مانند تهوع و استفراغ بروز می‌کند که گاهی جهنده است و بلافاصله پس از صرف غذا خود را نشان می‌دهد. هنگامی که انسداد در قسمت‌های میانی روده باریک رخ دهد ممکن است به صورت دردهای کولیکی (دردهایی که شدت گرفته و در فواصل معینی کاهش می‌یابند) بروز کند و استفراغ با حالت تأخیری پس از صرف غذا ایجاد و مواد استفراغی حالت گندیده دارد. نشانه‌های انسداد شامل موارد زیر است:
درد متوسط تا شدید و منتشر شکمی
یبوست
اتساع شکم
تهوع و/یا استفراغ، بویژه بعد از وعده‌های غذایی
استفراغ صفراوی
فقدان حرکات روده، احساس نفخ
آروغ زدن بیش از حد

• درمان:

به طور سنتی، پرهیز از خوردن یا تغذیه ملایم ممکن است با تحریک سیگنال‌های بازخورد طبیعی روده به بازیابی تحرک کمک کند، همچنین در مواردی استفاده از لوله تغذیه توسط پزشک توصیه می‌شود. هنگامی که بیمار علائم شدید و مداومی دارد که حرکت روده به‌طور کامل مختل شده‌است، ممکن است به لوله‌گذاری بینی-معدوی (گاواژ) و تغذیه وریدی نیاز باشد تا زمانی که مسیر روده بازیابی شود. در چنین مواردی، تداوم تغذیه تهاجمی روده‌ای باعث ایجاد خطر سوراخ شدن روده می‌شود. چندین گزینه برای درمان ایلئوس موجود است اما اکثر درمان‌ها حمایتی هستند. اگر این بمیاری ناشی از دارو باشد، دارو قطع یا کاهش می‌یابد. حرکات روده ممکن است با تجویز لاکتولوز، اریترومایسین یا در موارد شدید که تصور می‌شود دارای یک جزء عصبی مانند سندرم اوگیلوی است، به وسیله نئوستیگمین، درمان می‌شود. همچنین شواهدی از مرور سیستماتیک کارآزمایی تصادفی کنترل‌شده وجود دارد که نشان می‌دهد جویدن آدامس، به‌عنوان شکلی از «تغذیه ساختگی»، ممکن است تحرک دستگاه گوارش را در دوره پس از عمل جراحی تحریک کرده و مدت ایلئوس بعد از عمل را کاهش دهد.

در رابطه با ناخوشی انسداد روده حتماً باید به پزشک رجوع کرد و درمان با روش‌های سنتی یا خانگی در این رابطه بسیار خطرناک محسوب می‌شوند. هرگونه دارو و درمان که عامل تسریع حرکت دودی روده (حرکات موجی شبیه حرکت کرم‌ها) از جمله استفاده از انواع مسهل‌ها، دم کردنی‌های مسهل مانند، کیسه آب گرم، ورزش شکم، بلند کردن بار سنگین و غیره باشد می‌تواند عواقب بسیار خطرناک (حتی مرگ بیمار) را در پی داشته باشد.
برای درمان بیمار باید از مصرف هرگونه آب و غذا پرهیز و روده‌ها استراحت داده شود و آب و املاح بدن از طریق سیاهرگی تأمین، تا انسداد برطرف شود در غیر این صورت ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.

بیماری التهابی روده

بیماری‌های التهابی روده (به انگلیسی: Inflammatory bowel disease) یا (IBD) به گروهی از بیماری‌ها گفته می‌شود که سبب التهاب جدار روده بزرگ و روده باریک می‌گردند. شایع‌ترین این بیماری‌ها عبارت‌اند از: بیماری کولیت زخمی و بیماری کرون. این دو بیماری از جهاتی دارای شباهت‌هایی هستند. هر دو بیماری موجب التهاب جدار روده‌ها می‌شوند. البته تفاوت‌های زیادی در مورد مناطق درگیر و عمق التهاب بین این دو بیماری وجود دارد. در برنامه درمانی دو بیماری مشابهت‌های فراوانی وجود دارد.

یک نکته مهم که باید به آن توجه داشت این است که: بیماری کرون علاوه بر آنکه روده بزرگ و روده باریک را تحت تأثیر قرار می‌دهد، همچنین می‌تواند بر دهان، مری، معده و مقعد نیز اثر بگذارد، در حالی که کولیت زخمی در درجه اول روده بزرگ و راست روده را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.

• جراحی:

در مورد بیماری های التهابی روده، که شامل کولیت اولسراتیو (UC) و بیماری کرون (CD) می شود، جراحی در مدیریت برخی شرایط نقش دارد، اما درمانی برای بیماری ها نیست.
-کولیت اولسراتیو: جراحی به طور کلی اولین خط درمان برای کولیت اولسراتیو نیست. با این حال، اگر عوارضی مانند آبسه، تنگی یا فیستول ایجاد شود، ممکن است جراحی لازم باشد. در موارد شدید، روشی به نام پروکتوکولکتومی انجام می شود که شامل برداشتن کل کولون و رکتوم است. این عمل را می‌توان با ساخت کیسه ایلئومقعدی دنبال کرد، که ساختار جدیدی شبیه راست روده از روده کوچک ایجاد می‌کند تا امکان حرکات روده را فراهم کند، اگرچه این کار خطر پوچیت ، التهاب کیسه را کاملاً از بین نمی‌برد.
-بیماری کرون: جراحی معمولاً برای عوارض یا موارد شدید سی دی اختصاص دارد و بیماری را درمان نمی کند. روش های رایج جراحی شامل برداشتن روده (برداشتن بخش بیمار روده)، تنگی پلاستی (بزرگ شدن بخش های باریک روده) و تشکیل استومای موقت یا دائمی (کولوستومی یا ایلئوستومی) است. پس از جراحی، بیماران ممکن است عود علائم بیماری کرون، به ویژه در ناحیه جراحی یا سایر بخش‌های روده را تجربه کنند که ماهیت مزمن بیماری را برجسته می‌کند.

• درمان های پزشکی:

درمان بیماری های التهابی روده بسیار شخصی است و به نوع بیماری، شدت و پاسخ فرد به داروها بستگی دارد. درمان های اولیه معمول شامل داروهای ضد التهابی و کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون است. در موارد بیماری شدید یا مقاومت به داروهای استاندارد، درمان های بیولوژیکی (مهارکننده های TNF) و سرکوب کننده های ایمنی ممکن است استفاده شود.

• مدیریت تغذیه و رژیم غذایی: 

مداخلات غذایی می تواند نقش حمایتی در مدیریت علائم بیماری های التهابی روده داشته باشد، با پاسخ های فردی به رژیم های غذایی خاص متفاوت است. ممکن است برای رفع کمبودهای تغذیه‌ای رایج در بیماری های التهابی روده، از جمله ویتامین‌های B، D و مواد معدنی مانند منیزیم، روی و سلنیوم، به مکمل‌ها نیاز باشد. رژیم‌های غذایی محروم، مانند رژیم غذایی کربوهیدراتی خاص (SCD)، ممکن است به برخی از بیماران کمک کند، در حالی که مکمل‌های فیبر مانند پسیلیوم، ممکن است علائم را کاهش داده و با تأثیر مثبت بر میکروبیوت روده، به حفظ بهبودی کمک کند.
میکروبیوم و درمان های جایگزین: میکروبیوم روده در بیماری های التهابی روده نقش دارد، با مطالعاتی که درمان هایی مانند آنتی بیوتیک ها، پروبیوتیک ها و پیوند میکروبیوتای مدفوعی (FMT) را بررسی می کند. شواهد برای این درمان ها متفاوت است، و اگرچه امیدوارکننده است، اما تحقیقات بیشتری برای اثبات اثربخشی و نقش آنها در مدیریت بیماری های التهابی روده مورد نیاز است.

• مداخلات روانشناختی:

بیماران مبتلا به بیماری های التهابی روده اغلب افسردگی و اختلالات اضطرابی را تجربه می کنند که مداخلات روانشناختی مانند روان درمانی و مدیریت استرس می تواند برای آنها مفید باشد. با این حال، شواهد حمایت از این درمان ها برای مدیریت بیماری های التهابی روده محدود است، و استفاده از آنها باید بر اساس مورد به مورد ارزیابی شود. درمان با سلول های بنیادی و سایر درمان های جدید در دست بررسی هستند، اما کاربرد بالینی آنها همچنان تجربی است.
به طور کلی، در حالی که برخی از بیماران ممکن است از مداخلات جراحی سود ببرند، درمان‌های پزشکی و غیرجراحی با تحقیقات مداوم با هدف بهبود نتایج و کیفیت زندگی بیماران، پایه اصلی مدیریت بیماری های التهابی روده هستند.

بیماری کرون

بیماری کرون (به انگلیسی: Crohn's disease) یکی از بیماری‌های التهابی روده و غیرقابل درمان است که با التهاب دیواره روده مشخص می‌شود.

بیماری کرون یک بیماری مزمن بوده که قسمت‌های گوناگون دستگاه گوارش از دهان گرفته تا مقعد را می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری بیشتر قسمت انتهایی روده باریک (ایلئوم) و قسمت ابتدایی روده بزرگ را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری می‌تواند تمام لایه‌های روده را درگیر سازد و حتی موجب فیبروز شود. شایع‌ترین ناحیه درگیر ایلئوسکال است. بین ضایعات معمولاً نواحی سالم وجود دارد. این بیماری تظاهرات خارج روده‌ای نیز دارد مانند آرتریت و ضایعات پوستی.

علائم و نشانه‌های آن اغلب شامل اسهال (که در صورت التهاب شدید روده ممکن است به اسهال خونین تبدیل گردد)، کاهش وزن و درد شکم است. برخی از عوارض این بیماری ممکن است در خارج از دستگاه گوارش رخ دهد، شامل کم خونی، خارش پوست، ورم مفاصل، التهاب چشم و احساس خستگی. از دیگر علائم این بیماری، راش و اریتم گرهی است. انسداد روده نیز معمولاً رخ می‌دهد و کسانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان روده قرار گیرند.

• نشانه‌ها:

علایم و سمپتوم بیماری شامل اسهال مزمن، کاهش وزن و درد شکم است. بیماری می‌تواند با آبسه، فیستول، تنگی و انسداد روده همراه باشد و گاهی برای تشخیص، نیاز به آزمایش سرم‌شناسی و کولونوسکوپی می‌باشد. این بیماری می‌تواند همراه با خون‌ریزی همراه با مدفوع یا به‌طور جدا از مدفوع یا همراه با رگه‌های خون روی مدفوع همراه باشد. سایر علائم این بیماری می‌تواند، بی‌اشتهایی، نفخ، دفع ناقص و دفعات زیاد اجابت مزاج و بی‌اختیاری نیز باشد.
این بیماری علاوه بر گرفتار کردن معده و روده، اندام‌های دیگر را نیز می‌تواند درگیر کند. کبد چرب و ورم چشم و ورم مفاصل یا ماهیچه‌های دست یا پا از این دست هستند. نازکی یا پوکی استخوان می‌تواند از عواقب این بیماری باشد. در این بیماری پوست، خون و غده درون‌ریز نیز می‌توانند درگیر شوند. در مواردی پانکراتیت نیز گزارش شده‌است. بیماری کم‌خونی همولیتیک خودایمنی که در آن سیستم ایمنی به گویچه‌های سرخ حمله می‌کند بیشتر در این بیماری شایع است و می‌تواند باعث خستگی، رنگ پریدگی و دیگر نشانه‌های شایع در کم‌خونی شود.

• علل:

ارتباط تنگاتنگی بین بیماری کرون و سیستم عصبی وجود دارد، در واقع هنوز علت دقیق واکنش سیستم ایمنی بدن به اندام‌های داخلی درگیر در بیماری کرون مشخص نشده ولی این امر بدیهی است که در هنگام فشارهای عصبی این واکنش‌ها شدت می‌یابد.

بررسی محققان medicinenet نشان داده‌است باکتری اشریشیا کلی (نام علمی: Escherichia coli) یا به‌طور اختصار E.coli، که نوعی باسیل گِرَم منفی از خانواده انتروباکتریاسه است و به‌طور شایع در روده جانوران خونگرم وجود دارد با بیماری کرون در ارتباط است. بیشتر سویه‌های اشریشیا کلی، بی‌آزار هستند اما برخی از سروتیپ‌ها مانند O157:H۷ موجب مسمویت غذایی و اسهال می‌شوند.

محققان با استفاده از موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به کرون به این نتیجه رسیدند که التهاب حاد معده و روده باریک عفونی که به خاطر باکتری ناشی از مسمومیت عادی غذایی رخ می‌دهد باعث تسریع رشد باکتری ای. کلای می‌شود که با پیشرفت بیماری کرون مرتبط است. حتی بعد از آنکه باکتری مسمومیت غذایی از بدن موش خارج شد، محققان همچنان افزایش میزان ای. کولی را در روده او مشاهده کردند.

• درمان:

تلاش‌ها در مورد درمان در به کنترل درآوردن این بیماری می‌باشد. درمان با ترکیبات سالیسیلات (سولفاسالازین، مسالازین و غیره)، گلوکوکورتیکوئیدها، عوامل سرکوبگر ایمنی (مرکاپتوپورین، متوتروکسات، سیکلوسپورین و آزاتیوپرین) و آنتی‌بیوتیکها مانند مترونیدازول و سیپروفلوکساسین می‌باشد. گاه جراحی به خصوص در صورت بروز عوارض مانند فیستول و انسداد ضرورت می‌یابد. استرس و اضطراب می‌تواند نقش بسزایی در عود بیماری داشته باشد.

• درمان‌های مکمل:

کنترل استرس، درمان افسردگی، درمان اضطراب و نیز ایجاد احساس شادی و رضایت نسبت به زندگی، تأثیر بسزایی در کنترل و درمان این بیماری دارد.
معمولاً ورزشکاران کمتر به این بیماری مبتلا می‌شوند. بیمارانی که بدون مصرف دارو به ورزش محدود پرداخته‌اند تا ۷۰ درصد از علائم بیماری‌شان بهبود یافته‌است. احتمالاً علت آن به تأثیرات مثبت ورزش بر روحیه و سلامت بدن بازمی‌گردد که منجر به تنظیم سیستم ایمنی بدن و متعاقباً کاهش التهاب در بدن می‌گردد. ورزش همچنین باعث افزایش قدرت جذب روده نیز می‌شود که این فرایند دقیقاً برخلاف تأثیرات منفی التهاب روده است که باعث کاهش جذب مواد غذایی در بدن می‌شود. بیمار باید فعالیت ورزشی را به صورت کنترل شده و متناسب با توان و استقامت بدنی خود انجام دهد.
برای بیمارانی که قادر به ورزش نیستند نرمش و یوگا توصیه می‌شود.
رعایت رژیم غذایی از عوامل مؤثر در بهبود این بیماری است. مصرف روزانه عسل، بره موم، خرما، زردچوبه، خاکشیر و پونه کوهی به علت خاصیت ضد سرطانی، ضد التهابی و ضد اسهال و ترمیم‌کننده زخم بسیار مفید و مؤثر است.
بهتر است در دوران شدت گرفتن این بیماری از یک رژیم غذایی ساده، سبک (کم حجم) و ثابت استفاده شود و غذا به‌طور کامل در دهان جویده و آسیاب شود.
غلات، سویا پروتئینه، کرفس، تخم مرغ، سیب زمینی شیرین، سیب شیرین، موز، انواع آب میوه (بخصوص آب لیمو شیرین) و آب سبزیجات، آجیل، برنج کته، ماست پروبیوتیک، ماهی و مرغ (به‌صورت کبابی یا آب‌پز) به عنوان غذای روزانه در دوران شدت بیماری توصیه می‌شود.
از مصرف غذاهای ترش، اسیدی، گازدار، تند، دارای ادویه فراوان یا دارای افزودنی و نگهدارنده، باید پرهیز شود.
از مصرف غذاهای دیر جذب مانند گوشت قرمز، فست‌فود و غذاهای چرب و همچنین لبنیات و غذاهای خام و نپخته مانند میوه و سبزی در دوران شدت بیماری، پرهیز گردد.
با رعایت موارد فوق، این بیماری در ظرف چند ماه وارد دوران خاموشی خواهد شد و پس از آن بیمار با حفظ آرامش می‌تواند به زندگی عادی خود ادامه دهد. پس از سپری شدن دوره اصلی بیماری و وارد شدن به دوران خاموشی، بیمار می‌تواند آهسته رژیم غذایی و میزان مصرف داروها را کاهش داد.
بهتر است در زمانی که این بیماری شدت می‌گیرد، از مکمل مولتی ویتامین، امگا ۳ و کلسیم و در صورت کم‌خونی از مکمل آهن نیز استفاده شود.
بیمارانی که درمان‌های فوق برای آن‌ها پاسخگو نبوده بهتر است یک دوره شش‌ماهه رژیم غذایی فاقد گلوتن را نیز دنبال کنند.

پایین‌افتادگی احشا

پایین افتادگی احشاء (به انگلیسی: Visceroptosis) همچنان‌که از اسمش پیداست به معنای پایین تر بودن اعضاء داخلی شکم (روده و معده و...) از محل طبیعی آن‌ها می‌باشد. هر کدام از این ارگان‌ها ممکن است به پایین جابجا شوند. وقتی روده‌ها پایین باشند به عنوان enteroptosis شناخته می‌شود. وقتی معده پایین باشد به عنوان gastroptosis شناخته می‌شود. این بیماری در درجات مختلف شدت وجود دارد و ممکن است علائمی داشته باشد. این بیماری در سرتاسر دنیا مشاهده شده‌است.

علائمی که ممکن است وجود داشته باشند عبارت است از:

کمبود اشتهاء
سوزش سینه
هضم ناقص عصبی
یبوست
اسهال
باد کردن شکم
سر درد
سرگیجه
لاغری شدید
بی خوابی
یکی یا تمامی علائم ممکن است مشهود باشند.

• درمان

علائم نامطلوب ممکن است با حمایت از اندام ها با یک بانداژ مناسب یا سایر وسایل مشابه کاهش یابد. استراحت در رختخواب، توجه به رژیم غذایی، بهداشت، ورزش و تقویت عضلانی به طور کلی اکثر موارد را درمان می کند. در برخی موارد ممکن است مداخله جراحی ضروری شود.

پروکتیت

پروکتیت (به انگلیسی: Proctitis) یا پروکتیت اولسروز (به انگلیسی: Ulcerative Proctitis) فرمی از بیماری التهابی روده است که در آن راست‌روده (رکتوم) دچار التهاب می‌شود. علت اصلی و دقیق این بیماری مشخص نمی‌باشد. این بیماری محدود به راست روده است و از بیماری کولیت اولسروز که در آن علاوه بر راست روده،پس‌روده (کولون) نیز درگیر می‌شود، متمایز است. در اکثریت بیماران، پروکتیت به بیماری جدی تری تبدیل نمی‌شود.

• علل بیماری

گفته می‌شود عوامل زیر باعث پروکتیت می‌شوند اما همچنان علت اصلی و دقیق آن نامعلوم است.

سوزاک
سیفیلیس (معمولاً سیفیلیس ثانویه)
ویروس هرپس سیمپلکس
کاندیدیاز
ویروس پاپیلوما
آمیبیاز
عفونت‌های مقاربتی غیر اختصاصی
اشعه درمانی
 

• علائم و نشانه ها

خونریزی از مقعد

تغییر عادت دفع مدفوع، اسهال یا یبوست
احساس مداوم دفع فوری مدفوع بدون دفع واقعی مدفوع با دفع مقادیر اندک
زور پیچ، تمایل مداوم و احساس اجبار برای دفع مدفوع
خون، بلغم یا چرک در مدفوع
دردهای شدید شکمی هم‌زمان با حرکات روده
ترشح مقعدی بلغمی یا خون بدون مدفوع
درد کرامپی درناحیه پایین چپ شکم
اغلب به‌طور هم‌زمان چند علامت دارند. برای مثال دفع مکرر مدفوع، خون‌ریزی مقعدی، احساس اجبار به دفع کردن و زور پیچ به‌طور شایع با یکدیگر اتفاق می‌افتد. بعضی علائم بیماری را هر روز تجربه می‌کنند. بعضی دیگر فقط گهگاهی علائمشان شعله‌ور می‌شود و دوره‌های فروکش که چندین هفته، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول می‌کشد، در بین فواصل حاد بیماری وجود دارد.

• درمان

هدف اولیه از درمان بهبود و در صورت امکان کاهش علائم است. پزشک درمان مناسب را برپایه شدت علائم و همین‌طور وسعت و شدت التهاب راست روده (که معمولاً توسط خم‌روده‌بینی sigmoidoscopy آشکار می‌شود) انتخاب خواهد کرد. پروکتیت خفیف تا متوسط معمولاً می‌تواند به صورت موفقیت آمیزی با بکارگیری درمان‌های موضعی، یا مستقیماً بداخل راست روده درمان شود. داروهای شایع که از طریق مقعدی استفاده می‌شوند شامل: هیدرورکورتیزون در کف، تنقیه یا شیاف می‌باشند. آمینوسالیسیلیکاسید به شکل تنقیه یا شیاف می‌باشد. اگر علائم با درمان‌های مقعدی کنترل نشوند، درمان خوراکی با سولفاسالازین یا کورتیکواستروئیدها ممکن است نیاز باشد برای بعضی بیماران ترکیب هر دو نوع درمان از طریق (شیاف و تنقیه) یا ترکیب خوراکی و مقعدی بسیار مؤثر خواهد بود.مزالازین نیز در این گونه بیماران مصرف می‌شود.

• پیشگیری

از راه‌های پیشگیری این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

پیشگیری از ابتلا به یبوست با رژیم حاوی مواد غذایی فیبر دار
اجتناب کردن از رابطه جنسی مقعدی
عدم مصرف مواد غذایی که باعث ایجاد حساسیت در فرد می‌شود
داشتن فعالیت‌های جنسی ایمن

درد راست‌روده

درد راست‌روده یا پروکتالژیا (Proctalgia) دردی است در ناحیهٔ نشیمن. بیماران مبتلا به این ضایعه با درد شدید و حمله‌ای ناحیهٔ راست‌روده‌ای (رکتال) و ناحیهٔ خاجی-دنبالچه‌ای (ساکروکوکسیژیال) که اغلب شب‌ها اتفاق می‌افتد مراجعه می‌کنند، به‌صورتی که گاه پزشک که دچار سردرگمی تشخیصی شده حتی ممکن است به بیماران توصیهٔ عمل جراحی کند. مدت درد ممکن است از چند ثانیه تا چندین دقیقه طول بکشد و سپس به‌طور کامل برطرف می‌شود. این حملات درد غیرمکرر در نیمی از بیماران کمتر از 5 بار در سال اتفاق می‌افتد و در برخی دیگر میزان تکرار درد حتی تا 180 بار در سال گزارش شده است. علایم ضایعات ناحیهٔ آنورکتال بسیار شبیه هم‌اند و بسیاری از آن‌ها علایم همدیگر را تقلید می‌کنند.

اغلب در نیمه شب رخ می دهد و از ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد. در یک مطالعه منتشر شده در سال 2007 که شامل 1809 بیمار بود، حملات در روز (33 درصد) و همچنین در شب (33 درصد) رخ داد و میانگین تعداد حملات 13 بود. شروع می‌تواند در دوران کودکی باشد. با این حال، در مطالعات متعدد، میانگین سن شروع 45 سال بود. بسیاری از مطالعات نشان دادند که زنان بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌گیرند، اما این امر را می‌توان حداقل تا حدی با بی‌میلی مردان برای درخواست مشاوره پزشکی در مورد درد مقعدی توضیح داد. داده ها در مورد تعداد افراد مبتلا متفاوت است، اما شیوع ممکن است به 8-18٪ برسد. تصور می شود که تنها 17 تا 20 درصد از بیماران با پزشک مشورت می کنند، بنابراین به دست آوردن اطلاعات دقیق در مورد وقوع یک چالش است.

در طول یک اپیزود، بیمار دردی شبیه اسپاسم و گاهی طاقت‌فرسا را ​​در رکتوم یا مقعد احساس می‌کند که اغلب به اشتباه به عنوان نیاز به مدفوع تعبیر می‌شود. برای اینکه به عنوان پروکتالژی فوگاکس تشخیص داده شود، درد باید از نو (به معنای عدم وجود علت واضح) ایجاد شود. به این ترتیب، درد همراه با یبوست (مزمن یا حاد)، مقاربت مقعدی نفوذی، تروما (مانند پارگی یا شقاق اسفنکتر رکتوم یا کانال مقعد)، عوارض جانبی برخی داروها (به ویژه مواد افیونی)، یا جسم خارجی رکتوم درج مانع از این تشخیص می شود. با ناپدید شدن اسپاسم خود به خود، دوره درد به خودی خود فروکش می کند، اما ممکن است دوباره عود کند.

به دلیل شیوع بالای ضخیم شدن اسفنکتر داخلی مقعد با این اختلال، تصور می‌شود که این اختلال در آن عضله یا نورالژی اعصاب پودندال است. مشخص نیست که با هیچ فرآیند بیماری مرتبط باشد.

درهم‌روی روده

درهم‌روی روده (به انگلیسی: intussusception) وضعیتی است که در آن بخشی از روده داخل قسمت دیگری از آن می‌لغزد و درهم فرومی‌روند. دقیقاً مثل یک تلسکوپ جمع شونده. این وضعیت در اکثر مواقع به انسداد روده منجر شود.

درهم‌روی روده یک اورژانس پزشکی محسوب می‌شود و بیمار باید سریعاً تحت بررسی قرار گیرد.

• علائم و نشانه‌ها

نشانه‌های اولیه می‌تواند درد دوره‌ای شکمی، تهوع، استفراغ (گاهی به رنگ سبز ناشی از صفرا)، جمع کردن پاها در ناحیه سینه و درد شکمی متوسط تا شدید باشد. درد به دلیل اینکه انقباض‌های روده‌ای به صورت دوره‌ای می‌باشند، به صورت دوره‌ای ایجاد می‌شود. علائم دیگر شامل خونریزی از مقعد، اغلب به صورت «مدفوع ژل قرمز» (مدفوع مخلوط با خون و مخاط)، و بی‌حالی است. در معاینه فیزیکی ممکن است یک توده «سوسیس‌مانند» در زمان لمس شکم احساس شود.

کودکان، یا کسانی که قادر به برقراری ارتباط کلامی نیستند، ممکن است با گریه یا با جمع کردن زانو در قفسه سینه علایم را نشان دهند یا ممکن است دچار تنگی نفس شوند.

تب یک نشانه از درهم‌روی روده نیست. با این حال، درهم‌روی روده می‌تواند باعث شود قسمتی از روده در پی فشاری که به شریان‌های آن ناحیه می‌آید دچار ایسکمی شده و نکروز بافتی اتفاق بیافد. این اتفاق ممکن است منجر به سوراخ شدن روده و عفونت شده که تب را بدنبال خواهد داشت.

در موارد نادر، درهم‌روی روده ممکن است عارضه‌ای از بیماری پورپورای هنوخ شوئن لاینHSP (یک واسکولیت با واسطه ایمنی در کودکان) باشد. چنین بیمارانی متعاقب درهم‌روی روده اغلب با درد شدید شکم علاوه بر علائم و نشانه‌های کلاسیک بیماری خودشان تشخیص داده می‌شوند.

• علل ایجاد

علل درهم‌روی روده هنوز به وضوح ثابت نشده است؛ ولی احتمالاً عفونتها، عوامل آناتومیکال، واکسن روتاویروس و تغییر در تحرکات روده‌ای می‌توانند مؤثر باشند.

دیورتیکول مکل
پولیپ
آپاندیس
هایپرپلازی پچ‌های پییر
بیماری ناشناخته

• درمان

این وضعیت معمولاً بلافاصله تهدیدکننده حیات نیست. درهم‌روی را می‌توان با انمای باریم یا انما با محلول آبی یا انمای هوا، رفع کرد که هم جنبه تأیید تشخیص دارد و هم در اکثر اوقات جنبه درمان.

مواردی که با انما قابل درمان نیستند یا روده آسیب دیده است باید جراحی شوند. اگر جراح موفق به رهاسازی قسمت به دام افتاده نشود یا بخشی از روده دچار ایسکمی و نکروز شده باشد، آن بخش از روده برش داده می‌شود.

دیورتیکول مکل
دیورتیکولوز
دیورتیکولیت
زخم کوشینگ
سندرم روده تحریک‌پذیر
شقاق مقعد
فیستول مقعدی
کولیت اولسراتیو
گاستروانتریت
مدفوع چرب
مگاکولون توکسیک
ولولوس
یبوست